Dogru nefes almanin ne demek oldugunu anlamak icin, nefes alip vermenin ne ise yaradigini bilmemiz gerekir. Nefes alis verislerinin varligimiz acisindan olmazsa olmaz gereklilikleri vardir.
Nefes alis verislerinin en onemli gerekliligi oksijen ve karbondioksit degisimini saglamasidir. Bedenin hareket edebilmesi, dusunebilmesi, organlarin, hormonlarin, tum sistemin calistirilarak yasamin devamliliginin saglanmasi oksijenin yedigimiz yiyecekleri yakmasi (ATP) ile saglanir. Enerjinin olusabilmesi icin derin nefeslerle yeterli duzeyde oksijenin cigerlere alinmasina ve karbondioksitin uzunca bir surede disari cikarilmasina ihtiyac vardir.
Yeterli oranda oksijen servisi yapilamadiginda yanma saglanamama nedeni ile yeterli enerjiye ulasilamadigi gibi bir de yiyeceklerin yakilamama nedeni ile depolanmalarina sebebiyet verilir. Yuyeceklerin depolanmasi sismanlama, yaglanma ile birlikte gereksiz kilo alimi ve cirkin gorunum demektir. Depolanan asiri kilolar bedenin yasamsal fonksiyonlarini kisitlar. Derin ve yavas solunum kilo kontrolune de yardimci olur. Eger fazla kilonuz varsa fazladan alacaginiz oksijen yaglarinizin daha etkili yakilmasina yardimci olur. Eger fazla zayifsaniz fazladan alacaginiz oksijen ac kalmis olan doku ve bezlerin beslenmesine yardimci olur. Bir baska deyisle dogru nefes, dogru kiloya yardimci olur.
Enerji uretiminin devamliligi icin oksijene gereksinim duyuldugu gibi, artik madde olan CO2’ in disariya atilmasi gerekmektedir. Dogru solunum sirasinda diyaframin hareketi ic organlara masaj etkisi yaparak bu organlardaki kan dolasimini uyarir. Derin ve yavas solunum kalbin yukunu onemli clcude hafifletir. Buda daha dinc, daha etkin ve kuvvetli bir kalp demektir. Ayrica daha dusuk tansiyon ve dolayisiyla daha az kalp hastaligi ihtimali anlamina da gelir. Akut bir dolasim bozuklugunun kalbe giden oksijeni durdurmasi kalp krizine, beyne giden oksijeni durdurmasi beyin kanamasi ve harabiyetine yol acabilir.
Beynin diger organlara oranla daha fazla oksijene ihtiyaci vardir. Yeterli oksijen almazsa zihinsel bulaniklik, negatif dusunce, depresyon ve ardindan isitme ve gorme bozukluklari baslar.
Yaslanmanin en belirgin sebebi hucrelerin yeterli ve duzenli nefes alamamalari ve oksijenle yeterli seviyede bulusamamalaridir. Canli ve genc kalmanin en onemli sarti dogru nefesle yeterli oksijen alabilmemizle ilgilidir. Dogru nefes alarak vucudun tum organlarinin iyi beslenmesini saglayabilir, hucrelerin verimliliklerini artirarak daha saglikli bir gorunume sahip olabilirsiniz.
Duzgun ve yeterli nefes alamayanlar surekli kendilerini yorgun hissederler, sinirli ve verimsiz olurlar. Uyku duzenlerinde sorun yasarlar. Bu nedenle gune kotu baslar ve devam ederler. Ayni dongude kalmalari sonucu bagisIk lik sistemleri de zayiflar ve sorunlar artarak devam eder.
Yetersiz oksijenlenme yerine, fazlaca atik enerji cogaldiginda lenf sistemi yavaslar ve vucutta olusan toksit maddeleri disari tasinmakta zorlanir. Yavas, derin ve ritmik solunum, kaslari gevseterek kalp atislarinizin dusmesini, Hormonal sistemin yavaslamasini saglayacak ve sonuc olarak vucutla birlikte zihninizin de rahatlamasina yardimci olacaktir.
Hizli ve yetersiz nefesler dogru nefes alma modeli olan buyuk nefes alip yavasca vermenin tam tersidir. Hizli ve yetersiz nefesler psIkolojiyi ters yonde etkileyerek korku ve endise durumu yaratirlar. Korku ve endise durumuda nefes alis verislerini dahada yuzeysel ve hizli hale getirir.
Kisaca dogru nefes almak yaslanma surecinizi yavasla tarak iyi bir cilde sahip olmanizi, guzel gorunmenizi saglayacaktir. Kisa, yetersiz ve hizli nefes alisverisleri serbest radikaller olusumunu artiracagindan kanimizda minik saatli bombalar imal etmis oluruz.
Yetersiz oksijenlenme nedeni ile anaerobik solunum desteklenir. Yag yakimi yerine, glikoz yakimi olusur, sportif basari duser. Kan kimyasi kansorejen etkilere ve kanser olusumuna acik hale gelir.
Yetersiz oksijen alimi beyine yeterli miktarda oksijen gitmeme sebebiyle negatif ve depresif etki yapar. Ogrenme zorlugu, konsantrasyon ve odaklanma guclugu, yuksek stres olusur. Dogru nefes almak tum bu yetersiz solunum sorunlarini ortadan kaldirabilecegi ve dolayisiyla hayat kalitesiyle paralel olarak basariyi da artiracagi icin onemlidir.
Yetersiz oksijen almanin yaratabilecegi rahatsizlik ve hastaliklarin listesi uzundur. Sonuc olarak oksijen kaliteli ve saglikli bir yasam icin cok onemli ve gereklidir.
Mustafa Kartal
|